ประวัติ "วันวิสาขบูชา"
******************
** ณ วันนั้น "สันตุสิต" เทวราช
พระจอมปราชญ์สถิตอยู่ชั้นดุสิต
ถูกอัญเชิญโดยปวงเทพเทวฤทธิ์
ให้จุติไปสถิตยังโลกา
** ท้าวสุทโธทนะมหากษัตริย์
ทรงครองกรุงกบิลพัสดุ์สุดหรรษา
เอกอัครมเหสีมหามายา
ปรารถนาราชบุตรสุดดวงมาน
** คืนหนึ่งมหามายาทรงนิมิต
คล้อยดวงจิตเห็นช้างมหาศาล
มาหมอบกราบน้อมถวายดอกบัวบาน
เป็นความหมายว่ากุมารเกิดในครรภ์
** ครั้นบรรจบครบถ้วนทศมาส
ทรงเยื้องยาตรผ่านป่าพนาสัณฑ์
ถึงบริเวณสวนลุมพินีวัน
ทรงประสูติพระจอมขวัญยอดกุมาร
** ซึ่งตรงกับวันเพ็ญวิสาขะ
ขนานนามสิทธัตถะขอกล่าวขาน
บารมีมากล้นพ้นประมาณ
จะสำเร็จโพธิญาณดังหวังไว้
** ครั้นพระชนมายุครบสิบหก
พระบิดาทรงยกปราสาทให้
ทรงอภิเษกสมรสโดยเร็วไว
ยโสธรายาใจคู่บารมี
**กาลวันหนึ่งเสด็จไปชมสวน
กลิ่นอบอวลดอกไม้หลากหลายสี
ได้ประสบพบเห็นสิ่งดีดี
พร้อมเทวทูตทั้งสี่จึงทราบความ
** ประกอบด้วยคนแก่ เจ็บ และตาย
ต้องเวียนว่ายในวัฏฏะพาวาบหวาม
อีกหนึ่งชายเป็นนักบวชสง่างาม
บังเกิดความหม่นหมองคับข้องใจ
** จนกระทั่งพระชนม์ยี่สิบเก้า
ทุกค่ำเช้าคิดหนีหน้าสู่ป่าใหญ่
บำเพ็ญตนให้พ้นทุกข์สุขภายใน
หลุดพ้นไปจากวัฏฏะมาผูกพัน
** ถึงวันที่โอรสทรงประสูติ
พระทรงพูดมีบ่วงมาขวางกั้น
ต้องตัดบ่วงให้ขาดอย่าช้าพลัน
จึงออกบวชในวันลูกเกิดมา
** ใช้เวลาบำเพ็ญเพียรครบหกปี
ในวันหนึ่งจึงมีความคิดว่า
ต้องบำเพ็ญเพียรทางใจไม่รอรา
จึงหันมาปฏิบัติเฝ้าจัดการ
** ครั้นวันเพ็ญวิสาขะเวียนมาถึง
พระองค์จึงทรงชนะอย่างอาจหาญ
ทรงมองเห็นอริยสัจตัดบ่วงมาร
ทรงเผาผลาญตัวกิเลสเหตุวุ่นวาย
** ทรงสำเร็จพระโพธิญาณอันยิ่งใหญ่
จิตผ่องใสใจเป็นสุขทุกข์สูญหาย
ไม่มีเกิด ไม่มีแก่ ไม่มีตาย
ถึงที่หมายได้ไปสู่นิพพาน
** พระพุทธองค์ทรงสั่งสอนเวไนยสัตว์
ให้บรรลุปรมัตถ์เป็นแก่นสาร
อันโลกนี้ล้วนมีทุกข์ทรมาน
อนิจจังสังขารไม่แน่นอน
** ครั้นพระชนมายุแปดสิบปี
จึงทรงมีดำริหยุดสั่งสอน
ปลงสังขารว่าถึงกาลไม่อาทร
ต้องนิพพานแน่นอนอีกสามเดือน
** พระองค์ทรงตรัสปัจฉิมโอวาท
ความประมาทร้ายกว่าหาใดเหมือน
เป็นหนทางของความตายไม่บิดเบือน
อย่าแชเชือนตั้งสติคอยตริตรอง
** และวันนั้นคือวันเพ็ญวิสาขะ
เสด็จนิพพานะไม่เศร้าหมอง
ใต้ต้นรังกุสินารามัลละครอง
ทรงเที่ยวท่องโปรดสัตว์สี่สิบห้าปี
** น่าอัศจรรย์วันสำคัญที่เกี่ยวข้อง
มาสัมพันธ์คล้องจองอย่างถ้วนถี่
วันประสูติ ตรัสรู้ บรรดามี
ปรินิพพานก็ดีมาตรงกัน
** ในวันเพ็ญวิสาขะบูรณะมี
เป็นดิถีมีคุณค่าเกินเสกสรร
เราชาวพุทธต่างมุ่งมาระลึกกัน
ถึงพระคุณอนันต์ของพระองค์
** เรียกวันนี้ "วิสาขบูชา"
ขอเชิญชาวพุทธมาอย่าลืมหลง
ร่วมบำเพ็ญกุศลอย่างมั่นคง
เพื่อระลึกถึงองค์พระสัมมา
** ร่วมทำบุญตักบาตรรักษาศีล
เพื่อละสิ้นกิเลสและตัณหา
สงบใจฟังธรรมภาวนา
ทั้งโลกนี้โลกหน้าสถาพร
*****************
สมพงศ์ ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา |
