สำหรับ "กลบทนกกางปีก" จัดเป็นกลอักษร ซึ่งกลอักษรมักมีการซ่อนคำอยู่ เพื่อให้ผู้อ่านถอดกลนี้ กลบทนี้ภายในวรรคจึงมีลักษณะคำที่หายไปนั่น ผู้อ่านต้องถอดกลนี้ก่อน จึงจะอ่านได้ความสมบูรณ์

                                       กลบท อักษรนกกางปีก  
(พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)
                                          (แบบยังไม่ถอดความ)

                                          ๐--------------------๐            
                                          แสนรักษร้อนหนักอกเอ๋ย
                                          ฉันใดจะได้ชมชิดเชย
                                          ไม่ลืมเลยปลื้มอาไลย

                                          แต่ได้เหนโฉมงามเฉลิม
                                          ก็พูนเพิ่มจิตรพิดไสม
                                          สวาดิ์แสนเพียงขาดใจ            
                                          ก็คิดไฉนนี่นะอกอา

                                          จะสื่อสวนดีหฤๅหนอ            
                                          หฤๅจะขอสู่ต่อเชษฐา
                                          ด้วยเคยคุ้นกันแต่ก่อนมา            
                                          เกลือกจะว่าไม่คู่ควรเคียง

                                          จะใช้สารไปวอนโฉม            
                                          ประโลมปลอบจะเกี่ยงเลี่ยง
                                          ทั้งภ้อตัดเอาภอเพียง            
                                          จะบ่ายเบี่ยงฉันใดดี

                                          หฤๅจะเที่ยวสืบสาวหา            
                                          เจ้าไพรป่าใช้ภูตผี
                                          แม่มดหมอบันดามี            
                                          ให้กระทำนี้ภอได้ชม

                                          ก็ไม่เหนที่ไหนจะรับ            
                                          คิดกลิ้งกลับเข้าอิงประสม
                                          พึ่งฤทธบุญทุกกริดกรม            
                                          ให้ขู่ข่มมาอยู่กิน

                                          หฤๅหนึ่งจะลักลอบเล่า            
                                          เช่นเรื่องอิเหนาเข้าป่าถิ่น
                                          จะคิดคดผิดแผ่นดิน            
                                          คนทั้งสิ้นเมืองจะเลื่องลือ

                                          ยิ่งตรองคิดไม่ต้องหย่าง            
                                          จะละวางจะชอบหฤๅ
                                          ควรเพียรพากเจียนสุดมือ            
                                          จะไว้ชื่อว่าได้นาง

                                          โอ้น้องเอยพี่หมองภักตร์            
                                          ด้วยความรักษขัดข้องขวาง
                                          จึงกล่าวกลอนซ่อนสนพลาง         
                                          นามนกกางปีกอ่านวิจารณ์เอย ฯ

(พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)



จากสำนวนข้างต้นจะเห็นว่าข้อความในวรรคอ่านแล้วไม่สมบูรณ์ จะต้องนำมาถอดกลก่อน เมื่อนำมาถอดกลแล้ว จะอ่านได้เต็ม ๆ วรรคว่า


                                          กลบท อักษรนกกางปีก  
(พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)
                                              (แบบถอดกลแล้ว)
                                        
                                          ๐-------------------------๐            
                                          แสนรักษร้อนร้อนรักษหนักอกเอ๋ย
                                          ฉันใดจะได้ชมชิดชิดชมเชย   
                                          ไม่ลืมเลยเลยลืมปลื้มอาไลย

                                          แต่ได้เหนโฉมงามงามโฉมเฉลิม          
                                          ก็พูนเพิ่มเพิ่มพูนจิตรพิดไสม
                                          สวาดิ์แสนแสนสวาดิ์เพียงขาดใจ         
                                          ก็คิดไฉนนี่นี่ไฉนนะอกอา

                                          จะสื่อสวนสวนสื่อดีหฤๅหนอ         
                                          หฤๅจะขอสู่สู่ขอต่อเชษฐา
                                          ด้วยเคยคุ้นคุ้นเคยกันแต่ก่อนมา         
                                          เกลือกจะว่าว่าจะไม่คู่ควรเคียง

                                          จะใช้สารสารใช้ไปวอนโฉม         
                                          ประโลมปลอบปลอบประโลมจะเกี่ยงเลี่ยง
                                          ทั้งภ้อตัดตัดภ้อเอาภอเพียง            
                                          จะบ่ายเบี่ยงเบี่ยงบ่ายฉันใดดี

                                          หฤๅจะเที่ยวเที่ยวจะสืบสาวหา         
                                          เจ้าไพรป่าป่าไพรใช้ภูตผี
                                          แม่มดหมอหมอมดบันดามี            
                                          ให้กระทำทำกระนี้ภอได้ชม

                                          ก็ไม่เหนเหนไม่ที่ไหนจะรับ         
                                          คิดกลิ้งกลับกลับกลิ้งเข้าอิงประสม
                                          พึ่งฤทธบุญบุญฤทธทุกกริดกรม         
                                          ให้ขู่ข่มข่มขู่มาอยู่กิน

                                          หฤๅหนึ่งจะจะหนึ่งลักลอบเล่า         
                                          เช่นเรื่องอิเหนาอิเหนาเข้าป่าถิ่น
                                          จะคิดคดคดคิดผิดแผ่นดิน            
                                          คนทั้งสิ้นสิ้นทั้งเมืองจะเลื่องลือ

                                          ยิ่งตรองคิดคิดตรองไม่ต้องหย่าง         
                                          จะละวางวางละจะชอบหฤๅ
                                          ควรเพียรพากพากเพียรเจียนสุดมือ         
                                          จะไว้ชื่อชื่อไว้ว่าได้นาง

                                          โอ้น้องเอยเอ๋ยน้องพี่หมองภักตร์         
                                          ด้วยความรักษรักษความขัดข้องขวาง
                                          จึงกล่าวกลอนซ่อนสนพลาง         
                                          นามนกกางปีกอ่านวิจารณ์เอย ฯ

(พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)

      

กลบท อักษรนกกางปีก พิจารณาโดยรวมเห็นว่า มีเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ  

    – ให้นำคำสองคำมาอ่านถอยหลังเป็นคำชิดติดกับคำที่นำมา โดยนิยมนำ ๒ คำท้ายช่วงแรก มาอ่านถอยหลังเป็น ๒ คำแรกช่วงกลาง ของกลอนทุก ๆ วรรค

** กลบทนี้มีที่มาปรากฏทั้งในตำรากลบท "ศิริวิบุลกิตติ์"   และ  "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"

** หมายเหตุ : ในกลบทศิริวิบุลกิตติ์ กลบทอักษรนกกางปีก จะแตกต่างกับจารึกวัดพระเชตุพนฯ คือ
                     ในกลบทบทศิริวิบุลกิตติ์ จะบังคับซ้ำคำ ๑ คำโดยมีคำอื่นคั่นกลาง และไม่บังคับตำแหน่ง ให้ดูตามความเหมาะสม

              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
               ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...

                              
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก
                              

                        

สำหรับ "กลบทนกกางปีก" จัดเป็นกลอักษร ซึ่งกลอักษรมักมีการซ่อนคำอยู่ เพื่อให้ผู้อ่านถอดกลนี้ กลบทนี้ภายในวรรคจึงมีลักษณะคำที่หายไปนั่น ผู้อ่านต้องถอดกลนี้ก่อน จึงจะอ่านได้ความสมบูรณ์

                                          กลบท อักษรนกกางปีก  
                              จาก "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" โดยหลวงศรีปรีชา (เซ่ง)
                                          (แบบยังไม่ถอดความ)

                                          ๐ สองกระษัตริย์ศัลย์ให้รันทด       
                                          แสนกำสรดสุดคิดพิดไสมย
                                          ต่างองค์ทรงโศกาลัย          
                                          พระภูวไนยนารถให้หวาดทรวง

                                          สองทรงแสนโศกสงสาร       
                                          ดั่งจะลานชีพภูเขาหลวง
                                          มากลิ้งทับกลับอุทรทรวง      
                                          เหมือนศรร่วงแรงมาแผลงลาญ

                                          ให้มืดคลุ้มมัวกลุ้มพระทัย      
                                          แสนอาไลยสุดพะวงสงสาร
                                          พระโศกสด็จพลางทางกันดาร      
                                          ให้รำคาญคิดพะวิดภวังค์

                                          เหนนกเปล้าจับอยุ่เปล่าเปลี่ยว      
                                          พระทัยเสียวสุดเปลี่ยวจิตรหวัง
                                          เหนนกคิรีบูนอยู่รัง         
                                          เหมือนเมื่อครั้งเราครองศฤงคาร

                                          พระยาพาลใจเข้าราญรอน      
                                          นกจอกเทศเหมือนเราจรประฐาน
                                          อันโนรีรีบหนีพวกพาล         
                                          นกนางนวลสมานเสมอใจ

                                          เสมอจิตรเจ้ากตัญญู         
                                          กตัญญางพธูจะมีไหน
                                          สีชมพูเผือกงามวิไล         
                                          เหมือนพี่ใจเจ้าใสศรัทธา

                                          ต่างองค์ทรงอิสีเพศ         
                                          ขุนทองเผือกแม่ทุเรศรนหา
                                          ซึ่งเผือกมันผลไม้ลูกมา         
                                          ปฏิบัติภัสดาบรรมี

                                          อันกาเผือกเหมือนเราละสะกาม      
                                          พงอยู่ในไตรประณามนมสี
                                          นมัสการเปลวประทีปเทืองทวี      
                                          วานรเผือกเปรียบเรานี้ชีไพร

                                          เสวยแต่พฤกษ์ผลษา         
                                          ต่างโภชนังนาในป่าใหญ่
                                          อันไก่เทศเหมือนพราหมณ์ประไพ   
                                          มาอาศรมศัยในกุฎี ฯ
                                            ๑------------------๑


จากสำนวนข้างต้นจะเห็นว่าข้อความในวรรคอ่านแล้วไม่สมบูรณ์ จะต้องนำมาถอดกลก่อน เมื่อนำมาถอดกลแล้ว จะอ่านได้เต็ม ๆ วรรคว่า

   
                                         กลบท อักษรนกกางปีก  
                              จาก "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" โดยหลวงศรีปรีชา (เซ่ง)
                                             (แบบถอดกลแล้ว)

                                          ๐ สองกระษัตริย์กระศัลย์ให้รันทด       
                                          แสนกำสรดสุดคิดสุดพิดไสมย
                                          ต่างองค์ต่างทรงโศกาลัย          
                                          พระภูวไนยภูวนารถให้หวาดทรวง

                                          สองทรงแสนโศกแสนสงสาร       
                                          ดั่งจะลานชีพลานภูเขาหลวง
                                          มากลิ้งทับกลับทับอุทรทรวง      
                                          เหมือนศรร่วงศรแรงมาแผลงลาญ

                                          ให้มืดคลุ้มมัวคลุ้มกลุ้มพระทัย      
                                          แสนอาไลยแสนสุดพะวงสงสาร
                                          พระโศกสด็จโศกพลางทางกันดาร      
                                          ให้รำคาญรำคิดพะวิดภวังค์

                                          เหนนกเปล้าจับเปล้าอยุ่เปล่าเปลี่ยว      
                                          พระทัยเสียวสุดเสียวเปลี่ยวจิตรหวัง
                                          เหนนกคิรีบูนนกอยู่รัง         
                                          เหมือนเมื่อครั้งเราครั้งครองศฤงคาร

                                          พระยาพาลใจพาลเข้าราญรอน      
                                          นกจอกเทศเหมือนเราจรประเทศฐาน
                                          อันโนรีรีบรีหนีพวกพาล         
                                          นกนางนวลนางสมานเสมอใจ

                                          เสมอจิตรเสมอเจ้ากตัญญู         
                                          กตัญญางพธูหย่างจะมีไหน
                                          สีชมพูสีเผือกงามวิไล         
                                          เหมือนพี่ใจพี่เจ้าใสศรัทธา

                                          ต่างองค์ต่างทรงอิสีเพศ         
                                          ขุนทองเผือกแม่ทุเรศทุรนหา
                                          ซึ่งเผือกมันผลไม้ผลลูกมา         
                                          ปฏิบัติภัสดาบรรดามี

                                          อันกาเผือกเหมือนเราละเราสะกาม      
                                          พงอยู่ในไตรประณามประนมสี
                                          นมัสการเปลวประทีปประเทืองทวี      
                                          วานรเผือกเปรียบเรานี้เราชีไพร

                                          เสวยแต่พฤกษ์ผลพฤกษ์ษา         
                                          ต่างโภชนังโภชนาในป่าใหญ่
                                          อันไก่เทศเหมือนพราหมณ์เหมือนประไพ   
                                          มาอาศรมอาศัยในกุฎี ฯ
                                              ๑------------------๑


กลบท อักษรนกกางปีก    ปรากฏอยู่ในการประพันธ์ลำดับที่ ๘๖ ของตำรากลบทศิริวิบุลกิตติ์
                                 พิจารณาโดยรวมเห็นว่า

    – จะบังคับซ้ำคำ ๑ คำโดยมีคำอื่นคั่นกลาง และไม่บังคับตำแหน่ง ให้ดูตามความเหมาะสม

** กลบทนี้มีที่มาปรากฏทั้งในตำรากลบท "ศิริวิบุลกิตติ์"   และ  "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"

** หมายเหตุ : ในกลบทจารึกวัดพระเชตุพนฯ กลบทอักษรนกกางปีก จะแตกต่างกับศิริวิบุลกิตติ์ คือ  
ให้นำคำสองคำมาอ่านถอยหลังเป็นคำชิดติดกับคำที่นำมา โดยนิยมนำ ๒ คำท้ายช่วงแรก มาอ่านถอยหลังเป็น ๒ คำแรกช่วงกลาง ของกลอนทุก ๆ วรรค

              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
               ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...

                              
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก